Kadınların cinselliği konusundaki çalışmalar arttıkça pek çok farklılık göze çarpıyor. Mesela erkeklerdeki iktidarsızlığın bir benzerine kadınlarda da “Orgazm Bozukluğu” olarak rastlamak mümkün. Ancak bunlar bilinmediği sürede tedavi olmak da mümkün değil. Bu nedenle kadınların cinsel sağlık açısından bilmesi gereken temel terimleri yayınlıyoruz.
Androjen (Androgen) : Hem erkek hem de kadın vücudunda bulunan bir seks hormonu. 4 tür androjen kormonu vardır. En çok bilineninin adı testeron hormonudur. Androjen hormonları yumurtalıklar, böbrek üstü bezleri ve dokular tarafından üretilir. Ergenlikte ani büyüme dahil, vücudun bazı fonksiyonlarının düzenlenmesinde anahtar rol üstlenirler. Üretken organlar, böbrekler, ciğer ve kaslar dahil bazı organların fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı olabilirler. Menapoz döneminde androjen seviyesi düşer, bu da seks arzusunun düşmesine neden olabilir.
Döl Yolunun Zayıflaması (Atrophic vaginitis) : Döl yolu iç duvarlarında incelme. Bu genellikle menapoz sonrası oluşur.
Klitoris (Clitoris) : Döl yolunun başlangıç noktasına yakın bir yerde bulunan küçük organ. Cinse heyecanlanmaya çok hassastır.
Disparoni (Dyspareunia) : Döl yolunda temas sırasında ya da sonrasında oluşan acı.
Östrojen (Estrogen) : Kadın vücudundaki ana seks hormonu. Yumurtalıklar, böbrek üstü bezleri ve diğer dokular tarafından üretilir. Östrojen vücuttaki pek çok dokunun bakımında ana rol üstlenir.
Orgazm Bozukluğu (Female orgasmic disorder) : Tahrik ve cinsel arzuya rağmen orgazma ulaşmakta sürekli gecikme ya da ulaşamama hali.
Seksüel Bozukluk (Female sexual dysfunction) : Seksüel cevap verme sürecinde meydana gelen bir ya da daha fazla araz (symptom) nedeniyle kişisel olarak seks işlevini yerine getirememe durumu. Bu arazlar, seksüel isteğin olmaması, cinsel arzu duymakta zorluklar, orgazma çok çabuk ulaşma, temas sırasında acı duyma ya da seksten zevk almakta zorlanma şeklinde sayılabilir.
Hormon (Hormone) : Vücudun kimyasal mesaj taşıyıcısı. Östrojen ve projestin (projesteron’un sentetik bir formu) üreme işleminin ana hormonlarıdır.
Hormon Tedavisi (Hormone therapy) : (HT) Hormon tedavisi menapozda doğal olarak azalan hormon düzeyini yükseltmek için kullanılır. 2 şekilde yapılır;
1. Hormon tedavisi (HT)—Östrojen ve prejesteron’un sentetik formu olan projestin birlikte yapılır
2. ya da Östrojen Tedavisi (ET) yani östrojen tek başına verilir.
Hormon tedavisi (HT) genellikle rahmi alınmamış kadınlara verilir çünkü östrojen tek başına rahim kanserini arttırıyor olarak bilinir. Progestin ilavesi östrojen’in rahim çeperlerine yaptığı etkiyi, dolayısıyla kanser riskini azaltır. Hem HT hem de ET, çeşitli şekillerde yani hap, krem, cilt bantları, jel, dölyolu halkası ya da iğne şeklinde bulunabiliyor.
Son dönemde, HT ve ET’nin yarattığı sağlık riskleri nedeniyle kadınlar üzerine çalışanlar ve sağlık uzmanları bu tedavileri mümkün olan en kısa süre ve en düşük dozlarla uygulamaları için düzenli olarak uyarılmaktadırlar. Bunun sonucu olarak, HT artık kalp hastalıklarında kullanılmıyor. Kalça kırığı olaylarını azalttığı anlaşılmışa da, zaten kalp rahatsızlığı olan kadınlarda kriz riskini artırdığı da belirlenmiş durumda.
