Kadınlar arasında en sık görülen kanserdir.
Sigaranın kadınlar arasında da yaygınlaşmasıyla akciğer kanserleri meme ca sıklığını yakalamak üzeredir.
Erkeklerde görülen meme ca tüm olguların % 1’i dir.
İnsidansında son yıllarda hafif bir artış olmakla birlikte hastalığa bağlı mortalitetede azalma olmuştur
Meme kanserine neden olan faktörler
Doymuş yağlarla beslenme ve aşırı kilo alımı
Hormonlar Ostrojen (+) , prolaktin ve androjenler (?)
Meme bölgesine daha önce radyasyon alınması
Meme kanserini etkileyen hormonal faktörler
Erken menarş (12 yaşından önce)
Geç menapoz (55 yaşın üstünde )
Geç ilk doğum ve hiç doğum yapmama (30 yaşın üzeri)
Oral kontraseptif kullanımı
Ostrojen replasman tedavisi
Meme kanserini etkileyen genetik faktörler
Meme kanserlerinin %10’nundan azı kalıtsaldır.
BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonu olanların hayatları boyunca meme kanseri olma riski %40-85 arasındadır.
BRCA1aynı zamanda over kanseri riskinde artışa neden olur
BRCA2 aynı zamanda erkek meme ve prostat kanseri riskinde artışa sebep olur
Memekanseri ile ilgili sendromlar
Li-Fraumeni sendromu: meme ca ve sarkomlar tumor baskılayıcı gen olan P53(tümör süpresör gen) de mutasyon
Cowden sendromu :meme ca, gastrointestinal tümörler, mukokutenöz lezyonlarla birlikte tyroid hastalıkları, tyrozin fosfatazda mutasyon (PTEN(tümör süpresör gen) mutasyonu)
CHECK-2 (hücre siklusu kontrol noktası kinaz geni)Hücrenin DNA onarım mekanizmasında önemli bir kontrol noktasıdır. Risk Erkeklerde 10 kadınlarda 2 kat artar
KENDİNİ MUAYENE
Premenapozal kadınların her siklusun 5-7. günlerinde
Postmenapozal kadınlarda her ayın aynı gününde meme muayenesi
20 li yaşlarda 3 yılda bir, 40 yaşın üzerinde yıllık Doktor kontrolü
Mamografi meme kanserlerinin %85’ini tespit edebilir
Mamografi ile memekanserlerinin % 45’i fizik muayenede palpabıl olmadan tespit edilebilir.
FM de memede dens bir yapı veya kitle ele geliyor mamografi normalse USG veya MRI yol göstericidir.
MEME KANSERİ KLİNİK ÖZELLİKLERİ
-memede kitle(%70-%80)
-ağrı
-meme cildinde ödem
- meme başında değişiklikler
- meme başından akınt
- aksillada LAP
- kolda lenfödem
Sistemik belirti ve bulgular
- kemik metastazı
- akciğer ve plevra metastazı
- karaciğer metastazı
- beyin metastazına bağlı bulgular
MEME KANSERİ TANI YÖNTEMLERİ
1- Anamnez ve fizik muayene
2- Rutin kan tetkikleri
3- Mamografi
4- Meme USG : kistik ve solid lezyonların ayırımında yararlı
5- Meme MRI oldukça hassas bir yöntem kullanımı rutin değil.
6- Tümör belirleyicileri : sensitivite ve spesifitesi düşüktür tedaviye yanıtın izleminde kullanılabilir.
7- Kitleden patolojik inceleme : palpe edilerek veya USG eşliğinde yapılabilir, en duyarlı tanı yöntemidir
MEME KANSERİ TEDAVİSİ
Evre I ve II için
cerrahi + adjuvan kemoterapi
Evre IIIA ve IIIB için
Neoadjuvan kamoterapi veya hormonoterapi + cerrahi + adjuvan kemoterapi veya hormonoterapi + radyoterapi
Evre IV için
palyatif kemoterapi, hormonoterapi, radyoterapi ve destek tedavisi